φύλλο 1 (ομάδα 3)
Δραστηριότητα 1η
Αν και ο Αριστοτέλης υπήρξε μαθητής του Πλάτωνα διακρίνεται από το δάσκαλό του όχι μόνο σε σχέση με το περιεχόμενο της σκέψης του αλλά και όσον αφορά τον τρόπο/φόρμα γραφής των έργων που μας σώθηκαν.
Με βάση την παραπάνω αφετηρία, θα συγκρίνετε α) το κείμενο του Αριστοτέλη με β) κείμενο του Πλάτωνα και θα απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:
1.1. Σε ποιο είδος λόγου (ρητορικός, φιλοσοφικός, ποιητικός, ιστοριογραφικός) ανήκουν και τα δύο αποσπάσματα; Με ποιο σκεπτικό;
1.2. Ποια διαφορά παρατηρείτε στη φόρμα/τρόπο γραφής των δύο φιλοσόφων; Πώς εξηγείτε τη διαφορά;
1.3. Ποιο ύφος θεωρείτε ότι είναι πιο ελκυστικό για έναν αναγνώστη και γιατί;
1.4. Ποιος από τους δύο τρόπους γραφής κατά τη γνώμη σας βρίσκεται πιο κοντά στα σύγχρονα φιλοσοφικά κείμενα;
Σημαντικές διευκρινίσεις θα σας δώσει η έρευνά σας στην Αρχαία Ελληνική Γραμματολογία του Φ.Ι. Κακριδή στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα. https://www.greek-language.gr/Resources/ancient_greek/history/grammatologia/page_054.html
α) το κείμενο του Αριστοτέλη που βρίσκεται στο σχολικό βιβλίο (θα βρείτε μία μετάφραση του σχολικού αποσπάσματος στα ψηφιακά εκπαιδευτικά βοηθήματα, εδώ: https://www.study4exams.gr/anc_greek/course/view.php?id=144#3
β) διαλέξτε ένα οποιοδήποτε απόσπασμα από τον Πολιτικό του Πλάτωνα. Το κείμενο και τη μετάφραση του Πλάτωνα θα το βρείτε στην Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα, εδώ https://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?t=538&m=1.
Δραστηριότητα 2η
2.1. Να διαβάσετε το κείμενο που ακολουθεί και να εξηγήστε τους λόγους που ο συγγραφέας επέλεξε τη διαλογική μορφή για να εκθέσει τις απόψεις του.
- Πολίτη με ανεβάζουν, πολίτη με κατεβάζουν… καταντά κουραστικό… και ποιος δεν είναι πολίτης στις μέρες μας;
- Δίκιο έχεις, έχουμε καταντήσει το «πολιτικός» ένα επίθετο για όλες τις περιπτώσεις, με αποτέλεσμα το ουσιαστικό «πολίτης» να χάνει την ουσία του.
- Ο πολίτης δεν είναι ο κάτοικος της πόλης;
- Είναι πολύ περισσότερο αυτός που συμμετέχει με τη θέλησή του στη ζωή της πόλης.
- Ναι ξέρω, ξέρω, πρέπει να μιλάς ευγενικά στους γείτονές σου, να μη λερώνεις το περιβάλλον, να ασχολείσαι με τους γέροντες της γειτονιάς σου…
- Αναφέρεσαι στη συμπεριφορά του ευσυνείδητου πολίτη, όχι όμως στην πολιτική συνείδηση. […] η πολιτική ταυτότητα είναι κάτι παραπάνω από τους κανόνες καλής συμπεριφοράς: είναι μια κατάκτηση. Πολίτης είναι αυτός που κέρδισε για τον εαυτό του το δικαίωμα να είναι μέρος του κυρίαρχου λαού. Η πολίτης, για να το πω έτσι μια και είσαι γυναίκα, είναι μια πριγκίπισσα που δέχεται να μοιραστεί με εκατομμύρια άλλους πρίγκιπες και πριγκίπισσες, τους συμπολίτες της, την εξουσία.
Ρεζίς Ντεμπρέ, Εξηγώντας τη Δημοκρατία στην κόρη μου, Καστανιώτης 1999 σελ. 34-35